Yukarı Herekeliler Simge Mat’a “dur” dedi!

Yukarı Hereke’de maden işletmeciliği yapan Simge Mat, faaliyet sahasını genişletmek için halkın katılımı ÇED toplantısı düzenledi. Çeşitli sivil toplum kuruluşları ve parti temsilcilerinin katıldığı toplantıda, DEM Parti Kocaeli İl yöneticileri ve Körfez ilçe yöneticileri, Simge Mat’ın çevreye ve doğaya vereceği zararları anlatarak projeye dur dedi.

ÇED OLUMSUZ RAPORU İSTENDİ

DEM Parti’li temsilciler, Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kocaeli Valiliği İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne verdiği itiraz dilekçesindeki gerekçeleri dile getirerek projeye ÇED olumsuz raporu verilmesini istedi.  Yukarı Hereke sakinleri, maden ocaklarından rahatsızlıklarını dile getirerek, firma yetkililerinin gerçeklikten uzak bir başvuru raporu hazırladıklarını ifade ederek salonu terk ettiler. Toplantıya katılan birçok siyasi parti temsilcisi ve sivil toplum kuruluşu projeye olumsuz görüş bildirerek ÇED sürecinin takipçisi olacaklarını belirttiler. TÜRKPA Heyetiyle beraber uluslararası görev için yurtdışına giden Gergerlioğlu, Yukarı Hereke halkının tepki gösterdiği ÇED sürecini Azerbaycan’dan takip etti.

DİLEKÇE VERİLDİ

DEM Parti Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kocaeli Valiliği İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne verdiği itiraz dilekçesi şöyle;

 Sayın Yetkililer,

Kocaeli ili Körfez ilçesi Hereke Mahallesi’nde bulunan Simge Mat Madencilik Asfalt Ticaret ve Sanayi A.Ş. Körfez Şubesi’nin SN.40361 (ER:2303986), SN.61599 (ER:1156107) ve SN.74300 (ER:3133939) nolu sahalarında planlanan Kalker Ocağında Kapasite Artışı projesine ilişkin olarak aşağıdaki çevresel etkilerin değerlendirilmesini talep etmek amacıyla bu dilekçeyi sunmaktayım.

Rapor incelendiğinde proje kapsamında; bitkisel toprağın sıyrılması, malzeme çıkartma, taşıma, patlatma ve depolama işlemleri yapılacak. Bu faaliyetler sonucu büyük toz sorunu oluşacaktır. Firmanın mevcut çalışan ocağından etrafa yayılan tozdan vatandaşlar son derece rahatsızdır. Toz sorununa yeterli önlemler alınmadı ve genişleme kapsamında bu sorunun daha fazla artacağı öngörülmektedir. Bu kapsamda bilirkişiler tarafından alan incelenip çevreye ve insan sağlığına zararlı olan toz sorununun yerinde incelenmesi önerilmektedir

Firmanın mevcut kırma ve eleme tesisinin tozu filtreleme sistemlerinin çalışıp çalışmadığı, kimler tarafından ve hangi sıklıkla denetlendiği hususlarının kamuoyuyla paylaşılması gerektiği tespit edilmiştir.

Rapora göre proje alanında 11 çeşit sürüngen ve 6 ayrı familyadan oluşan 18 kuş türü bulunmaktadır. Bu kuşlar arasında risk altında bulunan kuşlarda mevcuttur. Daha kapsamlı inceleme yapıldığında endemik türdeki kuşlarla karşılaşma ihtimalide yüksektir. Ayrıca bölgede 7 familyaya ait 12 memeli türü de bulunuyor. Bölgede yaşayan hayvan popülasyonunun araştırılmasını öneriyorum. Bölgede faaliyet yürüten maden ocakları bu canlılara yaşam alanı bırakmayacak şekilde genişlemek istiyor.

Proje alanına en yakın yerleşim yeri olan Hereke Mahallesinde yaşayan vatandaşlar hayvancılık yapmaktadır. Projenin yer aldığı alan ve çevresi hayvanların otladığı alanlar içerisinde yer almaktadır. Çevreye yayılan toz ve doğanın tahrip edilmesi bölge sakinlerinin hayvanlarına zarar verebileceği gibi mahalle halkının ekonomik gelir kaynaklarının da tehlikeye girmesine sebebiyet verecektir. Rapora göre İnceleme alanının güneyinde görülen, uzunlukları birkaç km. olabilen mevsimlik dereler güneye doğru sürdürdükleri akışlarını Marmara Denizinde sonlandırırlar. Bunun yanı sıra tarım arazilerini sulamak amacı ile çevrede birçok su kuyusu bulunmaktadır. Genişleme çalışmaları kapsamında patlamalardan kaynaklı oluşan tozlar ve zararlı maddeler bu su kaynaklarına karışacaktır. Kapasite artışı yapmak isteyen firmanın bu kapsamda yer altı kaynak sularına verebileceği zarar göz önünde bulundurulmalıdır.

Proje alanının; orman alanları üzerinde kaldığı anlaşılmakla birlikte ÇED başvuru raporda da belirtildiği üzere proje alanı ve çevresinde nadir bulunan bitkiler mevcuttur. İlgili projenin gerçekleşmesi durumunda; alanı beslenme veya yuvalama alanı olarak kullanan hayvanlar için risk oluşturacaktır. Bu kanaatin yerinde bilirkişilerce incelenip kontrol edilmesi önerilmektedir.

Firmanın genişlemek istediği alanda Hereke Mezarlığı bulunmaktadır. Hereke halkı, yakınlarının bulunduğu mezarlığın etrafının tamamen boşaltılarak dinamit patlatılmasından endişeliler. Proje kapsamında oluşabilecek olası bir toprak kayması durumunda manevi değerlerinin kaybolup gitmesinden korkuyorlar. Ayrıca bölgede bulunan ve geçmişi 1400 yıl önceki Heraklios dönemine dayanan mezarlıklarında yok olma ihtimali bulunuyor. Korunması gereken ve Hereke’nin kültürel mirası için büyük önem arz eden mezarlıkların proje kapsamında zarar görmesi büyük çapta kültürel miras kaybına sebep olacağı düşünülmektedir.

Rapora göre kapasite artışının yapılacağı alan içerisinde yüzlerce ağaç yer alıyor. Bu ağaçlar kesilerek doğada büyük bir tahribata sebebiyet verilecektir. Birçok kuş türünün yaşadığı ve yuva yaptığı ağaçların kesilmesi bölgedeki hayvan popülasyonunun değişmesine sebep olacaktır. Ayrıca çalışma alanındaki bitki örtüsü de ortadan kaldırılarak verimsiz ve doğaya elverişsiz bir alan oluşacak.

Rapor incelendiğinde; Simge-Mat Madencilik Asfalt Sanayi ve Ticaret A.Ş. Körfez Şubesi tarafından kalker ocağında alan genişletilmesi planlanan faaliyet sahasına en yakın konut 90 m doğusunda bulunmakta olup en yakın yerleşim yeri 600 m. doğusunda Hereke Mahallesidir. Ayrıca 850 m. güneydoğusunda 17 Ağustos Mahallesi, 1.300 m güneyinde Kışladüzü Mahallesi, 800 m. güneybatısında Hereke Mahallesi bulunmaktadır. Çalışma sahasına 90 m. uzaklıkta olan konutların bulunması ve yüksek miktarda patlayıcılar ile patlamaların yapılması bu konutları nasıl etkileyeceği bilirkişiler tarafından sahada incelenerek raporlandırılmasını talep ediyoruz.

Rapora göre: iş makinelerinin, kırma tesisinin ve yapılacak dinamit patlamalarının büyük ses kirliliğine sebebiyet vereceği gözlemlenmiştir. Günde 16 saat çalışma süresi göz önünde bulundurulduğunda çalışmanın çevre sakinlerine vereceği rahatsızlık düşünüldüğünde ÇED sürecinin olumsuz değerlendirilmesini talep ediyoruz. Genişleme alanı orman alanında yer aldığından dolayı olası bir yangın durumunda büyük risk meydana getirmektedir. Maden sahasında çıkacak yangın ağaçları tutuşabilir ve büyük bir doğa tahribatına sebep olabilir. Ayrıca olası bir yangında çevrede bulunan konutlarda etkilenebilir. Olası bir yangında müdahale edecek en yakın itfaiye merkezinin maden sahasına ne kadar yakınlıkta olduğu raporda belirtilmemiştir. Firmanın yangın önlemleri olarak belirttiği hususlar olası bir orman yangınında müdahale etmeye uygun değildir. Faaliyet alanı; aktif olan Kuzey Anadolu Fayının etkisi altında olduğundan deprem riski altındadır ve bu nedenle de ‘Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası’nda I. derece deprem bölgesi içerisinde yer almaktadır. Deprem bölgesi olan ve büyük kayıpların yaşandığı Kocaeli’nde Hereke Mahallesini olumsuz yönde etkileyecek, patlamaların yapılması olası bir deprem durumunda sarsıntılardan güçsüzleşen yer zemini büyük kayıplara sebebiyet verebilir. Raporda yer alan verilerde 1 ay içerisinde 40 delikten oluşan 16 adet patlama yapılacaktır. Her patlamada 2200 kilogram patlayıcı kullanılacaktır. Bölgede bulunan ocakların yaptığı patlatma işlemleri sonrasında çevrede bulunan konutların zarar gördüğü tespit edilmiştir. Bu patlamalar çevre sakinlerine hem maddi hem de manevi olarak zarar vermektedir.

Genişleme sahasında yapılacak olan patlamalar, kırım ve sevkiyat işlemleri büyük toz sorununa sebebiyet verecektir. Firmanın mevcut faaliyetleri sebebiyle çevre sakinleri kapılarını, pencerelerini açıp evlerini havalandıramayacak kadar toz oluşuyor. Bu durumda bölge halkında ve hayvan türlerinde ciddi sağlık problemlerine sebebiyet vermektedir. Genişlemek isteyen firmanın mevcut sahası büyük trafik sorunlarına sebebiyet vermektedir. Kapasite artışı olduğu taktirde bu sorun daha fazla büyüyecektir. Bölgede maden ocakları için yapılan yol çok dik ve tehlikelidir. Tonlarca yükle bu yamaçtan çıkmaya veya inmeye çalışan tırlar büyük tehlike saçmaktadır. Bu yokuştan çıkamayan veya inemeyen eski tırlar ise vatandaşın kullandığı yolu kullanmaktadır. Yollardan gecen tırlar üzerinden dökülen taş ve mıcır parçacıkları kaza riskini arttırıyor. Ayrıca yollara saçılan taş parçaları bölge sakinlerinin araçlarına zarar veriyor. Bunun yanı sıra ağır Tırlar yolların tahribine sebep oluyor.

Yukarıda açıklandığı üzere eksik değerlendirmeler yapılan bilimsel alt yapısı olmayan masa başında hazırlanmış yeterliliğinin birçok konuda sorgulanması gereken ÇED Başvuru Raporu, çevreye geriye dönüşü imkânsız zararı bertaraf edecek değerlendirmeleri içermemektedir.

Sonuç ve İstem olarak, Simge Mat Madencilik Asfalt Ticaret ve Sanayi A.Ş. Körfez Şubesi’nin SN.40361 (ER:2303986), SN.61599 (ER:1156107) ve SN.74300 (ER:3133939) Nolu Sahaların Kalker Ocağında Kapasite Artışı projesine ilişkin hazırlanan ÇED Başvuru Dosyasına yönelik görüş ve itirazların kabul edilerek, proje için sunulan başvuru dosyasına ÇED Olumsuz Kararı verilmesini talep ediyorum.