Asgari ücrette ikinci yarı başlıyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, ara zam oranını görüşmek üzere yarın toplanacak. Yeni asgari ücret rakamı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, TÜRK-İŞ ve Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) arasındaki müzakereler sonrasında belirlenecek. Gözler görüşmelere çevrilirken Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, olası zamla ilgili yaptığı açıklamada “Yaşanan ekonomik gelişmeler değerlendirilecek ve uzlaşmayla sonuçlandırılacak” dedi. Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, seçim öncesi temmuz zammı için “Aşağı yukarı 500 dolar bazında bir oran olacak” açıklaması yapmıştı. Açıklama asgari ücretin 12 bin lira beklentisi yarattı. Ancak artan kurlar bu rakamın kısa süre içerisinde dolar karşısında eriyeceğini işaret ediyor.

Komisyon’da işçi tarafını temsil eden Türk-İş ise 2023 asgari ücreti belirlenirken ‘kırmızı çizgi’ olarak açlık sınırını belirtmişti. Türk-İş’in hesaplamasına göre 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı mayısta 10 bin 362 TL’ye ulaşırken, bekar bir çalışanın aylık yaşama maliyeti de 13 bin 440 TL olarak açıklandı. Kira, fatura, eğitim, giyim, ulaşım gibi tüm giderlerini kapsayan yoksulluk sınırı ise 33 bin 752,48 liraya yükseldi. Bu koşullarda işçi tarafının en az yüzde 25 üstünde bir teklif ile masaya oturması bekleniyor.

ASGARİ ÜCRETLİLEŞME

Ücretlerin en fazla resmi enflasyon oranında artırılması nedeniyle asgari ücret son yıllarda ortalama ücret haline geldi. Ülkede asgari ücret civarında çalışanların oranı yüzde 50 seviyelerine ulaştı. Türkiye hızla asgari ücretliler ülkesine dönüşmeye devam ederken asgari ücret pahalılık ve zamlar karşısında iyice yetersiz kaldı. Milyonlarca işçi geçim için yetersiz olan asgari ücretle yaşamaya çalışırken, milyonlarca işçi de asgari ücret dahi alamıyor.

Asgari ücret ise son kur şokuyla birlikte döviz karşısında hızla erimeye devam ediyor. Yılbaşında 453 dolara denk gelen net asgari ücret 363 dolara geriledi. Asgari ücretlinin kaybı 90 doları buldu.

AVRUPA’NIN EN DÜŞÜĞÜ

Türkiye, geçen hafta itibarıyla AB ülkeleri içinde en düşük brüt asgari ücrete sahip ülke konumuna geldi. Yılbaşında 10 bin 8 lira olarak belirlenen brüt asgari ücret geçen hafta kurun sıçramasıyla 395 avroya geriledi. Brüt asgari ücret yılın başında 494 avroya denk geliyordu ve Türkiye en düşük asgari ücrete sahip ikinci ülke konumdaydı. Böylece Türkiye’deki brüt asgari ücret Bulgaristan’ın da gerisine düştü.

5 AYDA 3 ALTIN EKSİLDİ

Asgari ücret sadece döviz karşısında değil altın karşısında da ciddi ölçüde değer kaybetti. Merkez Bankası’nın yıllık ortalama Cumhuriyet altını fiyatlarına göre 2003 yılında asgari ücretin yıllık tutarı ile 25 altın, 2005’te 31 altın alınabilmekteydi. Bu yıl 8 bin 506 TL’lik asgari ücretin yıllık tutarı olan 102 bin 72 lira ile ocak ayında yaklaşık 13 tane Cumhuriyet altını alabilen bir işçi mayısta 10 tane cumhuriyet altını alabildi.

VAATLER YERİNE GETİRİLMELİ

Sendikalar TÜİK enflasyonunun güvenilir olmadığını söylüyor. Geçen hafta İstanbul’da TÜİK önünde açıklama yapan DİSK, “On milyonlarca insanımızın geliri işte bu baskı altına alınmış TÜİK enflasyonuna göre belirlenecek. Tezgahın farkındayız. TÜİK’in düşük enflasyonuna göre ücretleri artırıp sonra da ‘Milleti enflasyona ezdirmedik, ezdirmeyeceğiz’ diye nutuk atacaklar” dedi. DİSK Genel Yönetim Kurulu Üyesi ve Gıda-İş Genel Başkanı Seyit Aslan da en düşük ücreti ifade eden asgari ücretin yoksulluk sınırı seviyesinde belirlenmesini, en düşük emekli maaşının da asgari ücret seviyesine çekilmesini istedi.

Öte yandan Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, bu ay içinde yeniden belirlenecek asgari ücrete ilişkin “Asgari değil gerçek ücret istiyoruz” diyerek açıklama yaptı. Birleşik Kamu İş Genel Sekreteri Özgür Aras yaptığı açıklamada, sendika olarak asgari ücretin en az 25 bin lira olmasını talep ettiklerini dile getirdi.

Sözcü’de yer alan habere göre Aras, devamında ise ücret politikalarına ilişkin şunları söyledi: “Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçim döneminde en düşük memur maaşının 22 bin liraya çıkarılacağını vaadetti. Bu vaadin altında seçimden önce kamuda çalışan işçiler adına işçi sendikaları ile imzalanan toplu sözleşme ve ücret zamları yatmaktadır. Yapılan sözleşme memurlar aleyhine olumsuzluk yaratmıştır. En düşük işçi ücreti brüt 15 bin liraya çıkarılmış ve üzerine yılın ilk yarısı için yüzde 45 oranında zam yapılmış, en düşük işçi ücreti 21 bin 750 lira olmuştur. Bu tutara temmuz ayı başında yüzde 15 oranında zam yapılacak ve en düşük işçi ücreti 25 bin liraya çıkacaktır.”