Akaryakıt fiyatlarına gelen zamlar iğneden ipliğe her şeyin fiyatına yansıyor. Yılbaşından bu yana benzin ve motorin fiyatları yüzde 19’un üzerinde arttı.

Kızıldeniz’de devam eden gerginlik, Süveyş Kanalı’ndaki saldırılar ve dolardaki yükseliş petrol fiyatlarını etkilemeye devam ediyor.

Akaryakıt fiyatlarındaki artış ile toplanan vergi, kamunun en önemli gelirlerinden biri haline geldi. Ocak ayında toplanan her 100 liralık Özel Tüketim Vergisi’nin 26’sını petrol ve doğalgazdan alınan ÖTV oluşturdu. Petrol ve doğalgazdan 2023’ün ocak ayında 6,5 milyar TL ÖTV toplanırken bu yıl 25,4 milyar TL tutarında ÖTV toplandı.

Toplanan ÖTV’nin bu denli artmasının en önemli nedeni ise yılbaşında değişen vergi tutarı oldu. Akaryakıt fiyatlarında ilk kez otomatik ÖTV artışı nedeniyle fiyat artışına gidildi. Ocak ayının başında, 2023 enflasyonunun belli olmasının ardından, akaryakıtta ÖTV oranı yüzde 25,6 oranında artırıldı.

Son zamlarla birlikte 1 litre motorindeki ÖTV ve KDV tutarı 16 liranın üzerine çıktı.

VERGİ KISKACINDA

TBMM Enerji Komisyonu üyesi CHP’li Şeref Arpacı, Cumhurbaşkanına akaryakıt ürünlerindeki ÖTV tutarının 5 katına kadar artırılması yetkisi verildiğini hatırlatarak “Bir de üstüne yüzde 18 olan genel KDV oranının yüzde 20’ye çıkarılmasıyla da akaryakıt fiyatları katlanarak arttı. Kısaca kur etkisiyle artan akaryakıt ürünlerine katlanan vergiler eklenince fiyatlar arttıkça arttı.” diye konuştu.

Bu zamların tarımdan sanayiye, imalattan tüketiciye kadar her şeye ağır darbe vurduğunu kaydeden Arpacı, “Yaşanacak domino etkisi, tüm ürünlerde yeni zamlara neden olmaktadır. Akaryakıttaki durdurulamaz yükseliş, hem üretim hem de nakliye maliyetlerini artıracağından yurttaşlarımız bu zamdan hem doğrudan hem de çarşı, pazar ve raf fiyatlarındaki artışla dolaylı olarak etkilenecektir. Akaryakıt fiyatlarındaki artış aynı zamanda tüm sektörlerde üretim maliyetlerini yükselteceği için enflasyonun da artmasına neden olmaktadır” ifadelerini kullandı. Zamların sorumlusunun ekonomi yönetiminde dikiş tutturamayan AKP iktidarı olduğunu kaydeden Arpacı, “Kendi yanlışlarını vatandaşın cebinden vergi olarak topladıkları paralarla kapatmaya çalışıyorlar. Bir taraftan veriyor gibi görünüp diğer taraftan vergilerle alım gücünü düşürüyorlar. Millete çay kaşığıyla verdiklerini kepçeyle alıyorlardı artık onun da ötesine geçtiler.” dedi.

Vergi yükünün azaltılması gerektiğini kaydeden Arpacı, “Akaryakıtta hem üreticiyi, nakliye ve taşıma sektörünü, sanayi ve imalatı hem de tüketiciyi gözeten bir sisteme ihtiyaç olduğu açık.” diye konuştu.

SEÇİM SONRASI KUR ETKİSİ

Yurtiçinde akaryakıt zamlarının üretim ve nakliye maliyetlerini artırarak gıda fiyatlarına da yansıması bekleniyor. Enerji uzmanı Ali Arif Aktürk, petrol fiyatlarının ABD’de 5 Kasım’da gerçekleşecek seçim dolayısıyla baskılandığını bu nedenle de olağanüstü bir artış beklemediğini belirtti. Ancak yurtiçinde akaryakıt fiyatlarında seçim sonrası yükselişin hızlanacağını kaydeden Aktürk, “Kurdaki artış yerel seçimlerden sonra hızlanacaktır. Bu nedenle akaryakıt fiyatları hızla artacak. Bir de seçimden sonra ÖTV düzenlemesi hayata geçirilirse akaryakıt fiyatlarını etkileyebilir.” dedi.