1.900 çalışanı olan Sedaş’ta toplu iş sözleşmesi görüşmeleri 15 Şubat’ta başlıyor. TES-İŞ Sendikası Adapazarı Şube Başkanı İrfan Kabaloğlu bugün SEDAŞ’taki toplu iş sözleşmesi süreciyle ilgili gazetecilerle bir araya geldi. Basın toplantısına Türk-İş İl Temsilcisi Yakup Yıldız ve SEDAŞ iş yeri temsilcileri de katıldı. İrfan Kabaloğlu açıklamasında elektrik faturalarının neden yüksek geldiğini de anlattı. Kabaloğlu açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Bolu, Düzce, Sakarya, Kocaeli, Gebze beş bölge olarak enerji hizmetleri dağıtımını sağlıyor. Bu hizmetlerin kapsamına gelince 19.421 kilometre kare yüz ölçümünün üzerinde toplam 4 il, 45 ilçe, 66 belediye, 1441 köy, 3,2 milyon nüfusuna 7/24 hizmet ediyor. (Kar, kış, yağmur, çamur, güneş demeden bu görevleri yerine getiriyorlar.

ÖZELLEŞTİRMENİN ETKİLERİ

1.900′ e yakın çalışanı var toplam. 1.315 sendika olarak üyemiz var. Diğerleri beyaz yaka ve yönetici pozisyonunda çalışıyorlar. İşkolu olarak ağır ve çok tehlikeli işkoluna giriyoruz. İşimiz zor ve tehlikeli olması aynı zamanda hizmet sektöründe faaliyetini sürdürmesi kurumu daha da önemli kılıyor. Ülkemizin elektriğinin %34,8’i kömürle, %25,6′ sı hidrolikle, %22,7′ si Doğalgazla, %8,1′ i rüzgarla, %3,8′ i güneşle üretiliyor. Bugünkü meskenlerin 210 KW olanı 1,37 TL, 210 KW sonrasını 2,06 TL’den ödenecek noktaya geldi bu fiyatları belirleyen piyasa koşulları dövizin geldiği durum paramızın döviz karşısındaki değer kaybı, doğalgazı direk etkiliyor. Tabi bir de özelleştirmenin etkileri diye düşünüyorum.

ENERJİ ÜRETİMİNİN 4’TE 1’İ DOĞALGAZDAN

Türkiye’deki enerji fiyatlarını EPDK belirliyor. Enerji üretiminin 4’te 1’i doğalgazdan geliyor. Doğalgaz da ülke dışından geliyor malum. Bunlar fiyatları yükselten etkenler. Biz özelleştirmelere karşı Türk-İş’e bağlı sendikalar olarak hep mücadele ettik. Ancak Sedaş’ın özelleştirme sürecinde yanlış bir algı oluştu. Daha iyi hizmet, daha ucuz elektrik olacağı düşünüldü. Öyle olmadı. Elektrik haktır. Bu hakkın fatura ödenmedi diye engellenmemesi lazım. Ancak EPDK elektrik dağıtım şirketlerine verdiği elektriğin parasını ay sonunda istiyor. Özel elektrik dağıtım firmaları da elektriği kesiyor ve tahsil için mücadele ediyor. Olan vatandaşa oluyor. Özel dağıtım firmaları bir anlamda taşeronlar. Arada kar payı alıyorlar. Bu firmalar kamulaştırılsa, elektrik dağıtımını yeniden devlet yapsa hiçbir şey olmasa aradaki kar payı kalkar ve faturalar düşer.

ELEKTRİK DAĞITIM ŞİRKETLERİNİN BAŞLICA SORUNLARI

Elektrik dağıtım şirketlerinde birçok sorun sayabiliriz. Hizmet açısından ele alındığında yapılan her işin mesela lamba takılacak enerji verilmesi için direk veya elektrik dilekçesi dikilecek, yeni şebeke yapılacak bunların tamamı TEDAŞ tarafından onaylanması gerekiyor. Bunlarda yatırıma giriyor. Bu yatırım planlaması çok kolay olmuyor. Birçok nedenden dolayı aksamalara neden oluyor. Enerji talebinde bulunan vatandaşın aylarca beklemesine neden olabiliyor. Yani EPDK denetleyici pozisyonunda TEDAŞ’ a yetki vermiş durumda. Tüm elektrik fiyatlarını EPDK belirliyor. Buna göre kayıp kaçağı düşüren iş kazaları oluşmadan işleri yapan ayrıca kendi öz sermayesiyle yatırım yapanlara bunlar doğrultusunda para kazanmalarını sağlıyor. İşin acı tarafı bu işleri yapan personelin maalesef yeterince ücretler konusu olsun, aidiyet duygusunun gelişimi olsun karşılık bulmuyor. Asgari ücret civarında kısır bir döngü içinde ücret politikası izleniyor.

HUZUR ORTAMI KALMADI

Biz bu anlayışın külliyen yanlış olduğuna inanıyoruz. Hizmet sektöründe olması tehlikeli işkolunda olması grev hakkının bulunmaması (çünkü stratejik işyeri) olmasından dolayı ücretlerin insanca geçinebilir koşullarda verilmesi gerekiyor. Bende bu sektörün içinden gelen birisiyim. Bizim çalışanımız o zamanlar mutluydu, huzurluydu. Maalesef şimdi bu huzur ortamı kalmamıştır. Yeni sözleşmelerde eski kaybettiğimiz hakların birçoğunu geri aldık. Gerçi çalışırken mevcut hakkını kaybeden olmadı ama yeni girenlerde eski haklardan yararlanamamışlardı. Bu konularda ilgili toplu iş sözleşmelerinde yeni yeni kazanımlar elde ettik. Bunları masada konuşarak hallettik.”