Nöbetçi Eczaneler
Türkiye’deki ekonomi iktidarın önünde ağır fatura olarak duruyor. Merkez Bankası’nın rekor zararı, Kur Korumalı Mevduat sisteminin çökmesi ve yüksek enflasyon vatandaşın yaşamını delik deşik ederken, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek bir yandan IMF ile görüşüyor diğer yandan da kamuda kemer sıkılmasını istiyor ancak Cumhurbaşkanlığı’nın harcamaları bu politikada tartışma konusu olacak.
KURUMLARA EK BÜTÇE YETMEDİ
Birgün Gazetesi’nden Havva Gümüşkaya’nın haberine göre, Temmuz 2023’te kamuya Şimşek imzasıyla tasarruf tedbirleri konusunda bir genelge gönderilmişti. “Kamu harcamalarının rasyonelleştirileceği” savunulan genelgede kamu kurumlarından taşıt sayılarını minimuma indirmeleri; temsil, tören ve ağırlama giderlerini kısmaları istendi. Ancak genelge sadece yayımlandığıyla kaldı. Temmuz’da vergi gelirlerini artıran ek bütçe ile kamu kurumlarının ödenekleri de artırıldı. Birçok kamu kurumuna ek bütçe dahi yetmedi. Harcamalar genel seçim sonrasında hız kazandı.
146 MİLYARLIK HARCAMA
Garanti ödemeleri, müteahhitlik giderleri, uçak, otomobil, bina kiralamaları, iktidara yakın dernek ve vakıflara aktarılan paralar bütçede karadelik oluşturmaya devam etti. Tasarruf genelgesinin yayımlandığı temmuz ayından 2023 yılsonuna kadar enerji, kırtasiye, büro malzemeleri dâhil tüketime yönelik mal ve malzeme alımları adı altında 146,2 milyar TL harcandı. 2023 yılının tamamında yapılan harcama tutarının yüzde 63’ü tasarruf genelgesinden sonra yapıldı.
Ayrıca temmuz-aralık döneminde Şimşek’in dış kaynak arayışlarının hızlandığı ve sık sık yurtdışına çıktığı dönemde 4,5 milyar TL’lik hava taşıtı kiralaması gideri kaydedildi. Yılın tamamında yapılan hava taşıtı kiralama giderinin yüzde 87’si yine tasarruf genelgesinden sonra harcandı.
5 AYDA 5,7 MİLYAR
Kamu harcamalarında tasarruf gündeme gelirken Saray’ın ‘itibardan’ tasarruf edip etmeyeceği de tartışma konusu olacak. Temmuz ayında yayımlanan tasarruf genelgesi sonrası yapılan harcamalar Saray’ın kemerini ne kadar sıktığını gösterdi. Temmuz-Aralık döneminde Cumhurbaşkanlığı’nın harcamaları 5,7 milyar lira oldu. Yıl boyunca toplam harcamalarında yüzde 72’si tasarruf genelgesinden sonra yapıldı.
Ayrıca Erdoğan’ın örtülü ödenek kullanımı da hız kesmedi. Tasarruf genelgesinin ardından 4,5 milyar TL harcanan örtülü ödenekten 2023’ün tamamında 6,5 milyar TL harcandı. Toplam harcamanın yüzde 69’luk kısmı ise genelgeden sonra yapıldı. Kamunun, taşıt alımı için harcadığı paranın, genelgenin yayımlandığı aydan itibaren daha da arttığı ortaya çıktı. Kamunun taşıt alım harcamasında, genelgenin yayımlandığı temmuz ve aralık arasında 2,7 milyar TL’lik gider kaydedildi. Taşıt alımları harcamalarının yüzde 83’ü temmuzdan sonra yapıldı.