Muğla’nın Milas ilçesine bağlı Güllük Mahallesi yakınlarındaki Dalyan Mevkii’nde sahile yakın yerde bulunan caretta carettanın hareketsiz olması dikkat çekti. Vatandaşların ihbarı üzerine olay yerine giden Milas İlçe Tarım Müdürlüğü ve Milas Doğa Koruma ve Milli Parklar Şefliği görevlileri 60 cm uzunluğunda yaklaşık 35 kg. ağırlığındaki caretta carettayı alarak Fethiye İlçesi’ndeki Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi’ne (DEKAMER) ulaştırdı.

SORUŞTURMA BAŞLATILDI

Güllük’te yaşayan evli ve iki çocuk annesi Sema Doğan “Sabah erken saatlerde yürüyüş yaparken bir carettanın kıyıya vurduğunu hareket edemediğini gördük ve lgililere bilgi verdik, üzerindeki kabuklar parçalanmıştı, çok yakından ateş edilerek öldürüldüğünü anladık” dedi. DEKAMER uzmanlarının caretta caretta üzerinde yaptığı incelemede hayvanın pompalı tüfekle vurulmuş olduğu ortaya çıktı. Jandarma olayla ilgili soruşturma başlattı.

Caretta Caretta nedir?

Caretta Caretta’lar, nesli tükenme tehlikesinde olan nadir canlılardan. İnsanoğlunun yerleşme ve çoğalma kapasitesi yüzünden ve ışık kirliliği nedeniyle bugün sayıları giderek azalmaktadır . Nesli tükenme altında olduğu için koruma altında tutulmaktadır. Peki, caretta caretta nedir? Caretta caretta ile ilgili bilinmesi gerekenler.

Adi deniz kaplumbağası (Caretta caretta), denizlerde yaşar. Yumurtlamak haricinde karaya hiç çıkmaz. Sırt tarafı kırmızımsı kahverengi alt tarafı ise beyazımsı açık sarı renklidir. Bacakları yüzmeye yarayacak biçimde kürek biçimi almıştır ve dış kenarlarında en fazla 2 tırnak bulunur.

Oksijeni havadan almasına rağmen uzun süre su altında kalabilir. Yumurtalarını gece kumsallarda açtıkları çukurlara gömerler. Bir defasında 100 yumurta bırakabilir (162’ye kadar tespit edilmiştir). Yavrular 2 aylık kuluçka döneminden sonra gece vakti yumurtadan çıkarak denize giderler.

Akdeniz sahillerine yayılmıştır. En önemli yumurtlama bölgesi Adana’nın Yumurtalık ilçesi ve Belek, Anamur, Köyceğiz, Dalyan sahilidir. Belek kıyıları, Caretta caretta’ların Akdeniz’deki ikinci (Yunanistan’ın Zakintos adasının ardından) ve Türkiye’nin en büyük yumurtlama alanıdır. 2006 yılı içinde Belek’te ise 1000 civarında, Anamur’da 2007 yılında 1040 adet yuva tespit edilmiş ve koruma altına alınmıştır. Kabuk boyları 1 metre kadar büyüyebilir. Balıklar, kabuklular ve su canlıları (özellikle deniz anaları) ile beslenir.

Yaklaşık 106 milyon yıldır yeryüzünde oldukları düşünülmektedir. İnsanoğlunun yerleşme ve çoğalma kapasitesi yüzünden ve ışık kirliliği nedeniyle bugün sayıları giderek azalmaktadır . Nesli tükenme altında olduğu için koruma altında tutulmaktadır.

Caretta caretta ile ilgili bilinmesi gerekenler

* Denizkaplumbağaları yumurtadan çıktıkları kumsalları 20 yıl sonra bulabilen doğadaki çok özel canlılar arasındalar. Beslenme, yuvalama ve kışlama alanları arasında uzun mesafe göç edebilirler ve bunu yaparken de dünyanın manyetik alanını kullanırlar.
* Bir denizkaplumbağası bir kerede ortalama 80 yumurta bırakabiliyor. 40 yıllık üretkenlik döneminde yaklaşık 3200 yumurta kuma bırakılırken her bin yumurtadan sadece üç tanesi ergin canlı olabiliyor.
* Bir ergin dişi birden fazla erkek bireyle çiftleşebilir ve spermlerini depo edebilir. Böylece aynı yıl içerisinde dört kez yumurtlama yapabilir ve her üç senede bir yuvalama amacıyla kumsala çıkar.
* Yavru kaplumbağaların cinsiyeti kulukça sıcaklığına bağlı. Küresel ısınmanın etkileri nedeniyle bir süre sonra tüm türün erkek ya da dişi olma tehlikesi bulunuyor. (Ortalama kuluçka sıcaklığı 29 derecenin altındaysa yavrular erkek, üstündeyse dişi oluyor). Ancak buzul çağlarını atlatan bu canlının bu problemin üstesinden geleceğine de inanılıyor.
* Yavru bireyler, yumurtadan çıkınca denizden yansıyan doğal ışıkla yönlerini bulurlar. İçgüdüsel olarak denize ulaşan yavru, 24 saat boyunca açığa doğru yüzme çılgınlığı yaşıyor.