Kocaeli Müteahhitler Birliği yıllık değerlendirme ve gelecek planlarının görüşülmesi için bugün Maide Restoran’da bir araya geldi. Düzenlenen toplantıya Birlik Başkanı Oğuzhan Keleş, dernek yönetimi, Körfez Ticaret Odası Başkanı Recep Öztürk, oda üyeleri, eski birlik başkanları Metin Alan ve Faruk Mamik ve çok sayıda müteahhit katılım sağladı.

PUSLU BİR ORTAM ÇIKARMIŞ OLDU

Açılış konuşmasını yapan Dernek Başkanı Oğuzhan Keleş, “Malum pandemi koşulları bizlere istişare edebilme olağanı sağlayamadı. Pandeminin etkileri azaldı; yüz yüze gelip sektörümüzü değerlendirme fırsatı bulduk. 2018 yılında malum bir takım faiz artışları, daralmalardan dolayı sektörümüz ciddi manada sıkıntılara düşmüştü. 2020 yılında devletimizin de desteğiyle konut kredi faizlerindeki uygun koşullar sağlandığında can suyu oluşmuştu. Tam işler rayına gidiyor diyorduk ki ülkenin kapısından pandemi girdi. Dünyadaki küresel etkilenmeler pandemi koşulları, tedarik sorunları, bununla beraber artan fiyatlar, döviz artışı, girdi maliyetleri, yükselişler ve Ukrayna-Rusya krizi bunun da enerjinin de bağlı olduğumuz kalemler ile ilgili oluşturduğu tedirginlik kontrol edilemeyen, puslu bir ortam ortaya çıkarmış oldu” dedi.

DENGELER TAM MANASIYLA DÜZENLENEMEDİ

Keleş, konuşmasının devamında şu ifadelere yer verdi; “Sektörümüz, Türkiye’de büyük bir sektör. Hem istihdamdaki payı hem de bileşenlerine baktığımızda 200’ün üzerinde birlikte çalıştığımız birçok paydaşımızın olduğu bir sektör. Güçlü Türkiye inşası için de her daim diri olması gereken bir sektör olması gerektiğini düşünüyoruz. Bu sektörün dünyanın yaşadığı küresel krizde ayakta tutarak nasıl güçlü Türkiye’ye katkı sağlanır, mücadelemizin tamamı bununla alakalıdır. Pandemiyle birlikte ülkemizde ve dünyamızda kısıtlamalar oldu. Cumhurbaşkanımızın duruşu Türkiye’ye bir takım fırsatlar doğurdu. Dünyadaki kısıtlamalar, üretimin sınırlı olmasından dolayı Türkiye’deki fırsatı değerlendirmek isteyen üreticilerimiz çıktı, bizler de 1 döviz getirenin bile baş tacı olduğunu bilen insanlarız. Türkiye iç pazarındaki tüketim dengeleri tam manasıyla düzenlenemedi. İç piyasa dengeleri tam manasıyla büyük bir sektörün içerisinde oluşabilecek hasarlar gözlenemedi kanaatindeyiz.

CİDDİ MANADA GİRDİ MALİYETLERİMİZ ARTTI

Biz, konfederasyonumuzla beraber yaklaşık 52 tane şehrimizin dair olduğu bir çatı kuruluşuz. Ülkede sektörün sesini daha da duyurabilmek, sorunların çözümlerini ilgililerine aktarabilmek adına Kocaeli Müteahhitler Birliği’nin şansıdır. Kocaeli’den ilk defa 4 arkadaşımızın İMKON’da görev almasını sağladık. Bu, bize göre başarımızdır. Bizler, üyelerimizin bu sıkıntılı süreçten en az nasıl atlatabileceği ile ilgili hızlı çalışmalara başladık. Yüzde 200-400’ü bulan maliyet artışları, ciddi manada girdi maliyetlerimiz arttı. Tabi ki bu sektörde bizler, işler yaparken sadece kendi menfaatlerini gözeten bir yer değiliz. Kamuoyunda dönem dönem eleştiriler alıyoruz; bizler de kabul ediyoruz. Müteahhit deyince kendi gelirlerini arttırmaya çalışan bir organizasyon yapısı gibi geliyor ama baktığımızda Türkiye ekonomisine katkısı, genç istihdam ve üretme amacında bir sektör. Kamunun ve vatandaşların menfaatlerini nasıl düzeltebiliriz, mücadelemiz o yöndedir. Vatandaşımızın en temel hakkı olan konuta erişim hakkının her geçen gün azaldığını gördük.

MÜTEAHHİT KENDİSİNE NEREDE BİR ŞEY İSTİYOR?

Kocaeli’de 99’da en büyük acıları tecrübe etmiş bir şehir. 99 öncesi birçok yapımız değişim ve dönüşüm bekliyor. Arzu ettiğimiz seviyelerde değiliz. 22 yıl geçti; 30’uncu yılına girecek İstanbul depremi konuşuluyor ama biz arzu ettiğimiz bu tempoya tam manasıyla kavuşamadık. Boş parselde üretim yapmak için müteahhitti zor ikna ederken kentsel dönüşümle binaları yıktırıp yeniden yaptırma konusunda sıkıntılar olabilir. Biz eski karlılıklarla ulaşsın demiyoruz; ancak firmalarımızın bu süreçte yıkılmadan, ayakta kalarak, yarın ekonomik şartları iyileştiren Kocaeli’de ülkemizde bu şartlar için mücadele veriyoruz. Kamu yatırımları Kocaeli’nin her ilçesinde kamunun yatırımları değmiştir. Bu maliyet girdileriyle kamu yatırımları vatandaşlara ulaşmada sıkıntı çıkarabilir. 10 okul, 10 köprü, 10 sosyal tesis geçtiğimiz yılın bütçesiyle yapılıp vatandaşımızla buluşuyorsa bu 6,7 katıyla buluşacak. Bunun neresinde kendine müteahhit bir şey istiyor? Geçtiğimiz yıl Kocaeli’de 3+1 konuta 500-600 bin TL’lere ulaşabilirken bugün 1 buçuk-2 milyon TL’ye yaklaşan fiyatları var. Keşke o satın alma gücüne sahip vatandaşlar olsa zaten problem yok.

CUMHURİYET TARİHİNDE İLK

Bugün kentsel dönüşüm keşke hızlansın, bu maliyetleri piyasalar kabul etsin, zaten bizim konuşmaya ihtiyacımız yok. Kamu yatırımları ihalesi sonuçlanan, fiyat farkları talep edilmesin, kamuya iş yapan firmalarımız o fiyatlarla iş yapabilir durumları olsun, vatandaşlarımız da faydalanabilir duruma geçsin bizim konuşmaya ihtiyacımız yok. Dünya tozpembe değil. Elbette dünyada küresel bir kriz, etkilenen ülkemiz var. Biz, güçlü bir şekilde sektörümüzde ilgili ve yetkili mekanizmaları harekete geçirmek ile mükellefiz. İMKON çatısı altında toplanan birliğimiz Cumhuriyet tarihinde ilk defa özel sektörde iş durdurma, boykot çağrısı yaptı. Bu çağrımıza kulak verip, burada bu masada oturan müteahhitler birliği ailemize ve firmalarımıza dik duruşundan dolayı ayrıca teşekkür ediyorum.

DİK DURUŞU SERGİLEDİK

Fırsatçıları ve kendi içinde bir araya gelen üreticilerin olduğunu, bu artışların da normal enflasyon, döviz gibi maliyetlerden kaynaklı bu rakamlara ulaşmadığını, rekabet kurulu tarafından sektörün menfaatine başlaması noktasında sürecin başlatılmasını istedik. Geçtiğimiz yıl rekabet kurulu süreci başlattı. Baktık ki artış halen devam ediyor. Bize yapabilecek demokratik yollarla boykot kısmına geldik. O hakkımızı da kullandık. En azından sektör olarak kamu menfaatini ve vatandaş menfaatini gözeten o dik duruşu sergiledik. Bir farkındalık oldu. Cumhurbaşkanımız, boykot sonrası ‘Türkiye’deki fahiş fiyatlar kontrol edilmeli, denetlenmeli’ mesajı çıktı. Bizim yapabileceğimiz bu.

HAZIR BETO 1.000 LİRA VE ÜZERİ

Kamu müteahhitlerimizin yaşadığı sıkıntılarla ilgili çağrımızı yaptık. Kamu, özel sektör gibi değil. Kamu müteahhitti farklıdır. Hazır beton 500 idi. Bugün 1000 lira ve üzeri. Kamu müteahhitti o fiyattan almış. Türkiye’nin gelişimi için önemli dedik. Kamu müteahhidinin yaşadığı sıkıntıları bir an önce azaltmak gerektiğiyle ilgili mecliste o anlamda düzenleme yapacağı konusunda sürece katkı sunduk. Maalesef, geçtiğimiz aylarda Cumhurbaşkanımızın onayıyla kamu müteahhitlerimizin fiyat farkı yürürlüğe girdi. Güncel endekslerle fiyatlandırılmayan bir fark, geçtiğimiz zamanı kapsıyor. Bu fiyat farkı süresi uzatılmalı. En önemlisi de tasfiye hakkı verilmesini istedik. Birçok firmamız kamuda ciddi manada sıkıntı yaşamaktadır.

CEDİT ELEŞTİRİSİ

Cedit, geçtiğimiz eylül ayında sonuçlanmıştı, 400 milyon civarıydı. Bu adam, işi yapamayacak şekilde işten ayrıldığını ifade etti. Tekrar ihaleye çıkacak, çıksa dahi güncel fiyatlarıyla çıkacak ve sonuçlanamayacak. Bugün yarım kalan kamu işlerinin, başlanamayan işlerin devletimize daha yüksek maliyetleri olacak. Fiyat farklarını verelim, işlerini tamamlasınlar ki yine kamunun kaynaklarıyla olacak. O firmamızı o an yaşatalım, destekleyelim, işi tamamlasın. Yarın ülkenin ekonomisine katkı sunmaya devam etsin.

İVEDİ BİR ŞEKİLDE DEĞİŞİM VE DÖNÜŞÜM

Girdi, vatandaşın satın alma gücünün daha önce 150 metrekarenin altında olan bir daireden dedik ki vatandaşın daha önceki KDV’si yüzde 1 olan konuta yüzde 7 yük bindirmeyelim dedik. Maalesef olmadı. 150 metrekarenin üzerindeki evleri olan vatandaşın yükünü azalttık; yüzde 80’den fazlasının olduğu 150 metrekarenin altında yaşayan insanların omzuna yük ettik. Kocaeli’de ticaret odalarımız, meslek odalarımız, sivil toplum kuruluşlarımızla yürüttüğümüz imar düzenlemeleriyle ilgili Büyükşehir Belediyemiz ile her daim yakın diyalog kurarak daha uzun ömürlü, daha estetik yapılar ortaya nasıl çıkarabiliriz diye istişare ettik. Bu çalışmaları devam ettiriyoruz. Kentsel dönüşümde ekonomik girdi maliyetlerle ada bazlı zorlanıyoruz. Cedit büyük bir proje, Çevre Bakanımızın desteğiyle harekete geçecekti, fiyat artışlarından dolayı tekrar fiyatlandırılacak. Hızlı bir çözüm olarak, parsel bazlı en azından şehir merkezlerinde 99 öncesi yapıların ivedi bir şekilde değişim ve dönüşümünü tamamlamalıyız. Bununla ilgili ne fedakarlık yapılması gerekiyorsa bütün bileşenlerim yapılması gerekiyor. Vatandaşa 8 katlı yapıyı gel ketnsel dönüşümle yıkalım dediğimizde bir sonuç alamıyoruz.

Kentsel dönüşüm ile ilgili sadece sorumluluğun vatandaşın ve belediyenin sırtında olmadığını düşünüyorum. Bu konuda çalıştay yapmalı, kamuoyuna göstermeliyiz. Vatandaşın da bu konuda pozitif yaklaşım sergilemesi gerekiyor. En önemlisi, gerekli imkanların yetkililer tarafından aktarılmasıdır. Çatı dubleks bir diğer konu. Çatı katıyla ilgili net tavrımız çatı katını kaldırarak yerine bir kat verilmesidir. Emsalde değişiklik var ise onun da sağlanmasıdır. Kocaeli Valimize ağır hasarlı binaların yıkımı ile ilgili o iradeyi gösterip yıktırdığı için kendisine teşekkür ediyoruz.