Kartepe Köseköy Mahallesi’nde bulunan 2 bin 860 metrekare taşınmaz hakkında hızlı tren projesi kapsamında lojistik merkezi tesisi inşa etmek amacıyla Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü (TCDD) tarafından kamulaştırma kararı alındı. TCDD ile 7 hak sahibinin kamulaştırma bedeli konusunda uzlaşmaya varamamaları üzerine TCDD hak sahipleri aleyhine Kocaeli 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili için dava açtı.

BİLİRKİŞİ METREKARE DEĞERİNİ 217 TL OLARAK BELİRLEDİ

Bilirkişi raporunda imar planında demiryolu lojistik alanında kaldığı, yakın çevresinin sanayi ve konut olarak iskânlı olduğu ve her türlü kamu hizmetinden yararlandığı vurgulandı. Arsa niteliğindeki taşınmaza emsal incelemesi yapılarak başvuru konusu taşınmaza 1.280 metre mesafede olan 445 parsel sayılı taşınmaz esas alındı. Raporda başvuru taşınmazın konut ve sanayi olarak daha gelişmiş durumda olduğu ve inşası devam eden hastane, otel, yaşam merkezi ve köprülü kavşak çalışmalarının taşınmazın değerini arttırdığı ifade edildi. Dava tarihi itibarıyla emsal taşınmazın metrekare değerinin 188,76 TL olduğu, başvuru konusu taşınmazın ise bu taşınmazın 1,15 katı değerli olduğu belirtilerek metrekare değerinin 217 TL olduğu tespit edildiği raporda belirtildi.

EMSAL ALINMASI GEREKEN TAŞINMAZIN DEĞERİ 385 TL

Hak sahipleri, emsal sayılan parselin yerine kamulaştırma davasına konu olup Yargıtay denetiminden geçmiş 1614 parsel sayılı taşınmazın emsal alınması gerektiğini dile getirirken mahkeme bilirkişi raporu doğrultusunda karar verdi. Hak sahipleri başvuru yollarının tüketilmesinin ardından konuyu Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşıdı. AYM, kamulaştırma davasına konu olmuş, hak sahiplerinin talep ettiği taşınmazın dikkate alınmadığı iddiasının değerlendirmediğine karar verdi. Emsal alınması gerektiği iddia edilen taşınmazın metrekare değeri 385 TL olarak kabul edilirken başvuru konusu taşınmazın değeri ise 217 TL olmasına AYM, “kamulaştırma bedelini önemli oranda etkilediği aşikârdır” ifadelerini kullandı.

“MÜLKİYET HAKKI İHLAL EDİLDİ”

AYM, “kamulaştırma bedelini önemli oranda etkileyen başvurucuların itirazlarının ilgili ve yeterli gerekçeyle değerlendirilmemesi Anayasa’nın 46. maddesinde öngörülen gerçek değerin belirlenmesi süreci bakımından başvurucuların mülkiyet hakkı ile müdahalenin dayandığı kamu yararı arasında olması gereken adil denge, başvurucular aleyhine bozulmuş olup mülkiyet hakkına yapılan müdahale ölçüsüzdür. Anayasa’nın 46. maddesinde öngörülen gerçek değerin belirlenmesi süreci bakımından başvurucuların mülkiyet hakkı ile müdahalenin dayandığı kamu yararı arasında olması gereken adil denge, başvurucular aleyhine bozulmuş olup mülkiyet hakkına yapılan müdahale ölçüsüzdür.” ifadelerine yer verdi. AYM, mülkiyet hakkının ihlal edildiğine, mülkiyet hakkının ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılması üzere Kocaeli 5. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verdi.