Türkiye Sandığa Gidiyor: 10 Adımda Oy Kullanma Rehberi Türkiye, yeni yerel yöneticilerini seçmek için 31 Mart 2024 Pazar günü sandık başına gidecek. Bu önemli demokratik süreç, ülke genelinde yürütülen titiz bir hazırlık çalışmasının ardından gerçekleşecek. Kayıtlı 61 milyon 441 bin 882 seçmenin bulunduğu seçimde, 1 milyon 32 bin 610 genç ilk kez oy kullanacak olmanın heyecanını yaşayacak. Ülkemizin dört bir yanında kurulacak 206 binden fazla sandıkla, 81 il, 973 ilçe ve 390 belde belediye başkanı ile 50 bin 336 muhtarın kaderi vatandaşların ellerinde şekillenecek. Ayrıca, il genel meclisi üyeliği ve belediye meclis üyeliği seçimleri de aynı heyecanla bekleniyor. Yüksek Seçim Kurulu (YSK), seçim süreçlerinin adil ve düzenli bir şekilde işlemesi için büyük bir titizlikle çalışıyor. Bu sürecin en önemli aşamalarından biri de şüphesiz ki oy kullanma işlemi. Peki, seçmenler oy kullanırken nelere dikkat etmeli ve bu süreci nasıl sorunsuz tamamlayabilir?

İşte seçimlere sayılı saatler kala akıllardaki sorular ve bilinmesi gerekenler:

1 – Seçmen Kaydı Sorgulama: Seçmenler, oy kullanacakları yeri YSK’nin internet sitesi, e-Devlet kapısı, YSK’nin Seçmen Sorgulama Mobil Uygulaması veya 444 9 975 numaralı YSK Çağrı Merkezi üzerinden öğrenebilirler. Seçmen bilgi kağıdı olmadan da oy kullanmak mümkündür, ancak oy verme günü yanınızda kimliğinizin bulunması zorunludur.

2 – Elektronik Cihazlarla Oy Kabinine Girme Yasağı: Oy kullanma yerine cep telefonu, kamera gibi görüntü kaydedici veya haberleşme cihazları ile girmek yasaktır. Bu tür cihazlar, oy verme işlemi tamamlanıncaya dek sandık kuruluna teslim edilmelidir.

3 – Yeni Evlenenlerin Kimlik Durumu: Eğer kimlik değişikliği yapılmadıysa, evlenme cüzdanı ile birlikte oy kullanmak mümkündür. Bu, yeni evlenen vatandaşların oy kullanma haklarının devam ettiği anlamına gelir.

4 – Katılım Gösterecek Siyasi Partiler: Bu seçimlerde tam 34 siyasi parti yarışacak. Partilerin oy pusulasındaki yerleri önceden belirlenmiş olup, seçmenlerin bu sıralamaya göre tercihlerini yapmaları gerekecek. Oy pusulasındaki parti sıralaması şu şekildedir: AK Parti 1, İYİ Parti 2, Sol Parti 3, Büyük Birlik Partisi 4, Memleket Partisi 5, Anavatan Partisi 6, Demokratik Sol Parti 7, Yeniden Refah Partisi 8, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) 9, Türkiye Komünist Partisi 10, Anadolu Birliği Partisi 11, Zafer Partisi 12, Halkın Kurtuluş Partisi 13, Türkiye Komünist Hareketi 14, Bağımsız Türkiye Partisi 15, Gelecek Partisi 16, Yeni Türkiye Partisi 17, CHP 18, Emek Partisi 19, HÜDA PAR 20, Hak ve Özgürlükler Partisi 21, Ocak Partisi 22, Adalet Birlik Partisi 23, Demokrat Parti 24, Güç Birliği Partisi 25, Millet Partisi 26, Milli Yol Partisi 27, Adalet Partisi 28, Aydınlık Demokrasi Partisi 29, MHP 30, Türkiye İşçi Partisi 31, Demokrasi ve Atılım Partisi 32, Saadet Partisi 33, Vatan Partisi 34.

5 – Büyükşehir Belediye Sınırları İçinde Oy Kullanımı: Büyükşehir belediye sınırları içinde yaşayan seçmenler “büyükşehir belediye başkanı”, “belediye başkanı”, “belediye meclis üyeliği” ve “muhtarlık ve ihtiyar heyeti” için oy kullanacaklar. Oy kullanacakları alanlar seçmen listesinde belirtilmiş olup, sadece kayıtlı oldukları sandıklarda oy kullanabilecekler.

6 – Diğer İl ve Köylerde Oy Kullanımı: Büyükşehir olmayan illerde ve köylerde yaşayan seçmenler ise “il genel meclisi üyeliği”, “belediye başkanı”, “belediye meclis üyeliği” ve “muhtarlık ve ihtiyar heyeti” için sandık başına gidecekler. Her seçmen, yalnızca kendi seçim çevresinde oy kullanma hakkına sahiptir.

7 – Oy Pusulaları ve Zarflar: Seçmenlere dört farklı oy pusulası verilecektir: “beyaz” büyükşehir belediye başkanlığı, “turuncu” il genel meclisi üyeliği, “mavi” belediye başkanlığı, ve “sarı” belediye meclisi üyeliği için olacak. Tüm pusulalar tek bir zarfa konularak kullanılacak. Oy geçerliliği için pusulalara “TERCİH” veya “EVET” mührünün basılması ve zarfa sadece oy pusulalarının konulması gerekmektedir. Oy pusulaları üzerinde herhangi bir imza, işaret veya yazı bulunmamalı; yanlışlıkla yanlış yerlere mühür basılan ya da zarar gören pusulalar geçersiz sayılabilir. Seçmenler, oy pusulalarını zarflara dikkatlice yerleştirerek, mühürlerin diğer tarafa geçmemesini sağlamalıdır.

8 – Oy Verme Saatleri: YSK’nın belirlediği oy verme saatleri, mevsim şartları ve güneşin batış saatine göre değişiklik gösterebilir. Doğu illerinde oy verme işlemleri 07.00 ile 16.00 saatleri arasında gerçekleşirken, diğer illerde oy verme saatleri 08.00 ile 17.00 arasında olacaktır. Seçmenlerin, bu saatler arasında sakin vedüzenli bir şekilde oy kullanmaları bekleniyor.

9 – Oyların Sayımı: Oyların sayımı, öncelikle büyükşehir belediye başkanlığı oyları ile başlayacak ve belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ve muhtarlık oyları sırasıyla sayılacak. Sayım işlemleri seçim günü itibariyle başlayacak ve ara verilmeden devam edecek.

10 – Yurt Dışı Seçmen Oy Kullanımı: Yurt dışındaki seçmenler, genel seçimler ve referandumlar için oy kullanabiliyor olsalar da, yerel seçimlerde oy kullanma hakkına sahip değiller. Bu seçmenlerin oy kullanabilmek için Türkiye’deki belirlenen sandıklara gitmeleri gerekiyor.

Seçim Günü Yasakları: Oy verme gününde alkol satışı ve tüketimi, eğlence yerleri kapalı olacak ve yalnızca yemek servisi yapılabilecek lokantalarda faaliyet gösterebilecek. Silah taşıma yasağı, emniyet ve asayişi korumakla görevliler hariç herkes için geçerli olacak. Ayrıca, seçim sonuçlarına ilişkin her türlü yayın yasağı bulunuyor. Radyo ve diğer yayın organları, seçim günü saat 18:00’e kadar seçim ve sonuçları hakkında haber, tahmin veya yorum yapamayacak. Saat 18:00 ile 21:00 arasında ise sadece YSK’nın yaptığı açıklamalar yayınlanabilecek. 21:00’den sonra tüm yayınlar serbest bırakılacak, fakat YSK bu süreyi değiştirebilme hakkına sahiptir.

İftar Molasına İlişkin YSK Kararı: YSK, 31 Mart’ta gerçekleşecek seçimlerde iftar saatinde mola verilmeksizin oy sayım işlemlerinin devam edeceğini kararlaştırdı. YSK Başkanı Ahmet Yener, ramazan ayında oruçlu olan sandık görevlilerinin herhangi bir mağduriyet yaşamayacağını ve siyasi partilerin gerekli düzenlemeleri yapacağını belirtti. Seçim günü, bir yandan demokratik bir görevi yerine getirirken, diğer yandan da orucunuzu tutarken, her türlü desteğin sağlanacağına dair güvence verildi.