Ak Parti Kocaeli Milletvekili Sadettin Hülagü bugün Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin Türkiye’nin en önemli çevre projesi olan Körfez Dip Çamuru Projesi’yle ilgili konuştu. TBMM’nin bugünkü oturumunun açılış konuşmasını yapan Hülagü şu ifadeleri kullandı: “Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; geçtiğimiz günlerde vatanı ve bayrağı için fedayı can eden şehitlerimizi saygı, hürmet ve minnetle anıyor, yaralılarımıza da acil şifalar dilerken terör örgütü ve destekleyicilerini de lanetliyorum. Bugün Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Başkanlığında başlamış olan İzmit Körfezi doğu baseninde yer alan dip çamuru temizlenmesi işi projesinden bahsetmek üzere söz almış bulunmaktayım. Marmara Denizi’nin en doğusunda bulunan İzmit Körfezi’nin doğu baseninde geçmiş yıllardan günümüze gerek akıntılar gerek yüzeysel sular gerek insan faaliyetleri vasıtasıyla çamur birikmesi sonucu sirkülasyonun azalarak mevcut dip yapısı değişime uğramıştır. Söz konusu bölgede biriken dip çamurları özellikle lodos ve bunun gibi meteorolojik şartlara bağlı olarak yukarı ve yatay yönde hareket ederek su kolonunu karıştırmakta, koku ve bulanıklığa sebep olmakta, ayrıca su kolonuna karıştırarak hem biyolojik olayları tetiklemekte hem de çözülmüş oksijeni tüketerek deniz ekosistemi için olumsuz çevresel koşulları oluşturmaktadır.

MÜSİLAJLA MÜCADELENİN ÖNEMİ

2016 yılında dip çamurunun temizlenmesi için TÜBİTAK MAM projesiyle karot örnek alımları, deniz dibi profil görüntüleme ve sondaj çalışmaları yapılmış, sağlanan deniz dibi topografyası verileri de kullanılarak muhtemel dip çamuru miktarı belirlenmiştir. 2017 yılında TÜBİTAK MAM tarafından yapılan çalışmada dip çamurunun çıkarılabilmesi için uygun tarama ekipmanları, yöntemleri ve taranacak dip çamurunun çevresel yönetim seçenekleri; denize, karaya bertaraf veya faydalı kullanım şeklinde maliyetleriyle birlikte değerlendirilerek ortaya konulmuştur. 2021 yılı yaz mevsimi başlarında tüm Marmara Denizi’ni etkileyen müsilaj kirliliğinin ortaya çıkmasıyla birlikte Türkiye’de müsilajla mücadelenin önemi ortaya çıkmıştır. Müsilaj deniz suyunda bulunan mikroskopik alglerin aşırı üremesi sonucu oluşan yapışkan ve jelimsi bir maddedir. Müsilaj deniz suyu sıcaklığının, besin maddelerinin ve kirliliğin artmasıyla ortaya çıkmaktadır. Deniz canlılarının yaşam alanlarını daraltıp, oksijen seviyesini düşürüp balıkçılığı, turizmi ve deniz ulaşımını olumsuz şekilde etkilemektedir. Ayrıca, insan sağlığı için de tehlikelidir çünkü içerisinde bakteri ve virüsleri taşıyabilmektedir.

3.8 MİLYON METREKÜP DİP ÇAMURU

ocaeli Büyükşehir Belediyesi Başkanlığınca İzmit Körfezi’nde müsilaja yönelik çalışmalar sürdürülürken ayrıca müsilajı tetikleyen unsurların azaltılmasına yönelik İzmit Körfezi’nin doğu bazeninde bulunan ve su kalitesini olumsuz yönde etkileyen dip çamurunun çıkarılarak bertaraf edilmesine yönelik alternatif yöntemler incelenmiştir. 2022 yılı başlarında İstanbul Üniversitesince hazırlanan fizibilite raporunda 720 hektarlık bir alanda dip çamuru analizleri, deniz suyu ve denize dökülen derelerdeki su analizleri, bentik örnekleme gibi çalışmalar yapılmış, dip çamurundan ve yüzey suyundan alınan örneklerde -burası çok önemli- yoğun miktarda evsel ve endüstriyel kaynaklı kirleticiye rastlanmıştır. Dip çamurunun çevre ve toplum sağlığı açısından müsilaj gibi biyolojik olaylara neden olduğu, 15 metre derinliğe kadar 3,8 milyon metreküp dip çamurunun temizlenmesiyle birlikte doğal çevreyi oluşturan biyolojik çeşitlilik ve ekosisteminin korunarak sürdürülebileceğinin sağlanacağı sonucuna varılmıştır. Hayata geçirilen Dip Çamurunun Temizlenmesi, Susuzlaştırılması ve Bertaraf Hizmeti Projesi’yle denizimizi dipten dibe temizleyerek İzmit Körfezi’nin dev bir akvaryuma dönüştürülmesi planlanmıştır. Dipte oluşturulacak su sirkülasyonu sayesinde İzmit Körfezi temizlenecek, biyoçeşitlilik artacak, doğal yaşam zenginleşecek ve kötü koku ortadan kalkacaktır. Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Başkanlığınca Marmara Denizi ve bu bölgede yapılan dip çamuru projesinde yaklaşık olarak 120 milyon dolar civarında bir proje, beş yıl içerisinde bitirilmesi planlanmış ve bu çalışma 2 Mayıs 2023 tarihinde faaliyete geçmiştir.

BÜYÜKAKIN’A TEŞEKKÜR

Evet, bunlarla ilgili birkaç resim göstermek isterim: Buradaki dip çamuruyla ilgili şeyler vakumlama sistemiyle karaya çekilmekte ve burada kurutulan bu çamurlar daha sonra depolama alanlarına götürülmekte ve bu çalışmaların… Özellikle AR-GE çalışmaları yapılmakta, biraz da ondan bahsetmek isterim: Evet, bu depolama alanlarına bu çamurlar götürülmekte ve depolama alanlarıyla ilgili de bu su kaynaklarının korunması amacıyla Kocaeli Üniversitesi akademisyenlerinin raporu doğrultusunda hareket edilmektedir. Deniz tabanından çıkarılan bu dip çamurunun da faydalı olarak kullanılması amacıyla Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi tarafından yapılan çalışmada bunların tuğla, beton, briket ve sıvı üretimi gibi durumlarda kullanılabileceği değerlendirilmiştir. Yüksek lisans ve doktora öğrencileri bu konuda mesai harcamaya devam etmektedir. Arıtma tesisleri, deniz temizleme çalışmaları, deniz uçağı gibi denetimlerle bugünkü mutlu şehir Kocaeli’nin çevre kısmının gülen kısmı ortaya çıkmış bulunmaktadır. Böylesine büyük işlere imza atmaya vesile olan Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Sayın Mehmet Özhaseki ve daha önceki Murat Kurum Beyefendi’ye, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Doçent Doktor Tahir Büyükakın ve ekibine teşekkür ediyorum. Bugün sanayisiyle anılan, belki birkaç yıl öncesinde hayal edilemeyecek olan mavi bayraklı sahillere sahip olan Kocaeli’nden de sizlere birkaç resim göstermek isterim. Sözlerime son verirken 2024 yılının tüm dünyaya barış, sağlık, huzur ve mutluluk getirmesini Allah’tan niyaz ediyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.”